Update en uitbreiding van '
Een verkleurde Madonna en een verstopt labyrint'
De Zwarte Madonna's spreken mij aan. Ik volg hun spoor met interesse en bezoek ze steevast als ik maar even in de buurt ben. In Chartres kom ik met enige regelmaat. De crypte bezoek ik als het enigszins kan. Veel kerken en kathedralen werden door onze voorouders gebouwd op de plaats van voor-christelijke heiligdommen. Dat de energie daar bijzonder is lijdt voor mij geen twijfel. De hoeveelheid verhalen over plaatsen waar de Mariabeelden gevonden werden wijst op verbondenheid met krachtplekken in de natuur. Juist op die plekken ben ik naar haar op zoek...
De Zwarte Madonna
De Zwarte Madonna wordt geassocieerd met krachtplaatsen en mystiek. De beelden zijn gemaakt om de genezende kracht van de aarde te geleiden. Hoe groter de handen, hoe sterker de energie. Belangrijker nog: zonder haar aanwezigheid blijven de wonderen achterwege. Ze werkt dus als katalysator. Kan je stellen dat ze met haar aanwezigheid de plek markeert en met haar handen de aanwezige kracht symboliseert? Het boek 'Vierges Noires' van Jacques Bonvin is daar duidelijk over. De schrijvers van 'Vierges Romanes' onderschrijven deze visie niet.
Voor de 15de eeuw is er geen sprake van Zwarte Madonna's lees ik in hun boek. Het merendeel is zwart geworden in de loop van de tijd. Door kaarsen, door verkleuring van de metalen die gebruikt zijn. Het beeld van een oosterse afkomst in combinatie met de ontstane verkleuring leidde tot het idee dat de beelden oorspronkelijk een zwarte kleur hadden.
De Zwarte Madonna's zijn populairder dan hun blanke zusters. Ze spreken tot de verbeelding en trekken publiek. En zo begon men vanaf de 15de of 16de eeuw beelden zwart te verven. Dat droeg bij aan hun waarde. Vanaf de 17de eeuw begonnen de beeldhouwers met het vervaardigen van zwarte beelden. En nu worden ze weer in hun oorspronkelijke kleur terug gebracht. Zo zwart-wit ligt het dus kennelijk niet. Mijn teleurstelling over de blanke Madonna ten spijt :-(.
Notre Dame sous TerreDe Madonna in de crypte
De Madonna in de crypte draagt de toepasselijke naam 'Notre Dame sous Terre' (Onze lieve Vrouwe onder de Aarde). Ze is een kopie van een ouder beeld dat gesneden was uit perenhout. Dat oorspronkelijke beeld zou tijdens de Franse Revolutie voor het Westportaal verbrand zijn. Het heeft vanaf 1013 in de crypte gestaan.
Zij verbindt Chartres met het verhaal waarin de Maagd een kind zal baren. Van het beeld is een oude gravure bewaard gebleven. Er boven staat de tekst: 'Aan de Maagd die op het punt staat te baren'.
Annine van der Meer maakt me in haar tekst bewust van het gegeven dat de Maagd al een kind op schoot heeft. Is er sprake van een tweede kind? En in welk licht moet je dat dan zien?
De Keltische Moedergodin die een kind baart wordt de Virgo Paritura genoemd. In een ononderbroken traditie wordt ze tot op de dag van vandaag vereerd. De legende stamt uit de 16e eeuw. Bevat ze een oeroude kern van waarheid?
De Madonna op de Pilaar
Aan de noordkant van de kathedraal staat de Madonna op de Pilaar. Ik moet wennen aan haar blanke gezichtje. Ze is aan de kathedraal geschonken in 1508 als kopie van een madonna uit de 13e eeuw die op het hoofdaltaar stond. Ze heeft na de Franse Revolutie zelfs tijdelijk de plaats ingenomen van de verbrande madonna uit de crypte.
Werd ze gemaakt van perenhout of polychroom walnotenhout? In ieder geval moet ze overgeschilderd zijn, waarschijnlijk in de 19e eeuw en daarna voorzien van een waslaag. En nu is ze dus terug gebracht in haar oorspronkelijke lichte staat.
De Madonna zoals we haar kennen en het gerestaureerde beeld
Het glas-in-loodraam met Maria en kind
Aan de zuidkant van de kathedraal vind je het glas-in-lood raam met Maria en kind. Het draagt de naam: 'Notre Dame de la Belle-Verriére' (Onze Lieve Vrouw van het Mooie Raam).
De bovenste vier panelen dateren uit het jaar 1180 en hebben de verwoestende brand uit 1194 overleefd.
Het is een 'oude Romaanse afbeelding van Moeder Maria en het Kind in Byzantijnse houding' lees ik in een van mijn boeken. Deze Maria is ongeschonden de eeuwen doorgekomen. Onveranderd staat ze daar al eeuwenlang mooi te wezen :-).
'Notre Dame de la Belle-Verriére'
Adres
Kathedraal Chartres: 16 Cloître Notre Dame, 28000 Chartres, Frankrijk
Gerelateerde blogs
Bronnen
Vierges Romanes Portraits croisés – Hélène Leroy en Francis Debaisieux
Vierges Noires - La réponse vient de la Terre - Jacques Bonvin
Zwarte Madonna van Oer- tot Eindtijd – Dr. Anninen E.G. van der Meer
Chartres Complete Gids voor de kathedraal – Michael Ladwein
Aarde's levend lichaam - Mellie Uyldert
The Cult of the black virgin - Ean Begg
Kathedrale des Kosmos - Sonja Ulrike Klug
Mystiek in Frankrijk deel V: Een pelgrimstocht naar Chartres - F.M.C. Rosier
Reacties
Een reactie posten