De Externsteine

Het doel van ons korte uitstapje is de Externsteine. Het is een mysterieplaats, die honderden jaren lang als inwijdingsplaats diende. We zijn er eerder kort geweest, maar vandaag hebben we alle tijd. We naderen de rotsformatie vanaf het grote parkeerterrein. Indrukwekkend liggen de grote rotsen voor ons, met mensen als kleine poppetjes eronder en erop...


 Indrukwekkend liggen de Externsteine voor ons, mensen als kleine poppetjes eronder en erop

Stenen met gezichten

De stenen laten 'verschillende gezichten' zien. Soms is er sprake van eenduidigheid, soms van een eigen invulling. De bovenkant van de tweede rots valt als eerste op en doet me denken aan farao Achnaton uit de 18de dynastie...
De kop van de vijfde rots wordt aangeduid als de 'Roeper'. Hij richt zijn blijk naar het zuid-oosten en stuurt zo zijn boodschap naar de piramide van Egypte (1). Zijn hoofd is getooid met een dubbele drakenkop. Draken en slangen staan vanouds symbool voor energie. 


De bovenkant van deze rots doet me denken aan farao Achnaton uit de 18de dynastie
Foto Achnaton: Museum Caïro (2000)

  Vijfde rots met de kop van de 'Roeper' met de draak 

Een hangende persoon

De figuur van een hangende persoon siert de vierde rots. Met zijn armen wijd en gezichtsloos draagt hij zijn lot. Op de plaats van de lever een 'wond' die wijst in de richting van de gekruisigde Jezus. Anderen zien er Wodan in, negen dagen hangend aan de boom. Of misschien Prometheus, die het vuur voor de mensen stal en als vergelding voor die daad aan de wand van de berg geketend werd. Iedereen vindt hier zijn eigen symbool. 


'De hangende'

Het vrouwtje met de 'Wackelsteine'

De figuur aan de zijkant van deze rots doet me denken aan een oud vrouwtje. De steen op haar hoofd is de 'Wackelsteine' en zit al een tijd goed vastgepind om neerstorten te voorkomen. Heeft ze in haar lange hals een geitensikje zoals sommigen menen? (1). Staat ze daarmee symbool voor het hert of de hinde als zonnesymbool? 'Ziege Heidrun' is haar naam. 
De rotsgezichten op de Externsteine krijgen verschillende invullingen. Pas als ik nog een keer extra goed kijk zie ik de veel grotere figuur met een sik. Het is dus maar hoe je kijkt en wat je ziet. Kiezen wat bij je past zou ik zeggen. Voor mij geen hertenvrouwtje :-).


 

Op de foto met de 'Wackelsteine' probeert mijn oude vrouwtje de steen op haar hoofd te houden

De eerste drie stenen

De eerste drie rotsen zijn het nader bekijken waard. Een klim naar de tweede en derde rots behoort tot de mogelijkheden. Is er over de altaar-nis op rots 3 voldoende eenduidigheid, over het reliëf van de kruisafname op rots 1 verschillen de meningen des te meer. De Externsteine hebben zo hun eigen geheimen en hun eigen invulling. 
Verstoringen en aanpassingen aan de eigen zienswijze in het verleden dragen bij aan verwarring. Waar de een de nadruk legt op de christelijke kruisafname, legt de ander het zwaartepunt bij het onderste, voor-christelijke (Keltische) deel. 
Bij het bovenste deel van de kruisafname is de op een boom gelijkende figuur  gebogen onder het gewicht van een persoon. Een palmboom, roept de ene partij. De Irminsul (3) weerleggen anderen. De man en de vrouw op het onderste deel verbeelden Adam en Eva met de slang. Maar kan het hier ook gaan om een voorchristelijk uitbeelding? Klopt het dat het oorspronkelijk ging om een man en een vrouw, aan weerskanten van de levensboom, met de slang als teken van vruchtbaarheid en energie? Ze richten hun blijk naar de hemel. Heb je gezien dat de vrouw (links) een ketting draagt die lijkt op die van Keltische godinnen? Die zwaan bij de voeten van het paar is niet goed herkenbaar, maar past bij het thema van vernieuwing van leven (4). Wat is er weggebeiteld en wat is er toegevoegd? De meningen over de betekenis liggen hier ver uit elkaar. 


Het tableau van de kruisafname, ooit in kleur vervaardigd


De gebogen Irminsul (= wereldboom)


Adam en Eva met de slang of een man en een vrouw die naar boven kijken?


Reconstructie van de kruisafname zoals die geweest moet zijn

Petrus met de sleutel

We zijn de hoek nog niet om of lopen tegen een tweede raadsel aan. Hier vinden we Petrus met de sleutel. Of een Keltische Wachter die uit een vroegere periode stamt? Eerlijk gezegd ziet hij er in mijn ogen veel ouder uit dan de figuren in de kruisafname. Ik citeer een klein stukje: 'Als de bruidegom zich naar de grot van de bruid begaf, passeerde hij een in de rots uitgehouwen wachter, een mens, in zijn hand een sleutel dragend, in een hoek van 23 en een halve graad (de hoek die de aardas maakt t.o.v. de zonnebaan)' (2,5). Waar komt die bruidegom vandaan en waar gaat hij naar toe? 


Petrus en de sleutel of een Keltische Wachter?

Komvormige holte

Naast de kruisafname ligt een grot met een komvormige holte in de vloer tegen de muur. Er zijn meerdere kamers, vensters en ingangen (6). De bruidegom uit het citaat is op weg naar zijn bruid die op hem wacht in die grot. Bracht hij de nacht door in de sarcofaag? Wachtte de vrouw hem op in het eerste zonlicht dat de grot verlichtte en kwamen ze hier samen om zich te verenigen? 
Werd hier de inwijdingsrite van het Heilig Huwelijk volvoerd? De uit een stuk gehouwen sarcofaag doet me sterk denken aan die van de Koningskamer in de piramide van Cheops in Egypte. Of ik ook hier in zou passen betwijfel ik. De holte voor het hoofd lijkt me erg klein. 


In de grot is een komvormige holte uitgehouwen tegen de muur


Maakte de sarcofaag onder aan de rots deel uit van een oude inwijdingsrite?


Sarcofaag in de Koningskamer van de Piramide van Cheops (2000)

Het bovenste deel van de tweede rots

Langs uitgesleten traptreden vinden we onze weg naar het bovenste deel van de tweede rots. Daar vinden we een uitkijk plateau. In het midden een vierkant blok met wat inscripties. Kan best graffiti zijn, ik heb geen idee. Kan het een restant zijn van de Irminsul waar over gesproken wordt? De weg naar boven wordt deels gevormd door half versleten traptreden. Naast de sarcofaag leiden oude traptreden naar een plek in het niets. 


In het midden van het plateau een vierkant blok met wat inscripties. 


Uitzicht op rots 2

Sacrale ruimte met altaar

We wagen ons aan de klim naar de derde rots. Daar vinden we de sacrale ruimte met het altaar. Ook hier vinden we aanwijzingen voor de midzomer viering. Een gat boven het altaar vangt de zon op als ze haar hoogste punt in het noord-oosten bereikt. De zon schijnt er op de langste dag recht naar binnen. 
Op de altaarsteen stond in oude tijden een zonnewijzer onder de ronde opening. De schaduw ervan vormde met het zonnelicht een door midden gedeelde cirkel op de tegenoverliggende muur. Aan de voet van de rots met de sacrale kamer zijn nog traptreden die naar de heilige zuil 'Irminsul' voerden. Die heb ik even gemist :-).


De klim naar boven is de moeite waard


De sacrale ruimte met het ronde gat boven het altaar


De zon vormde samen met de zonnewijzer een gedeelde cirkel op de tegenover liggende muur


Terugblikken naar de eerste rots


Zicht op rots 3 met de 'Wackelstein'


De brug verbinding gezien vanaf de voorzijde


De rotsen vanaf de overkant van het meer


Met de voeten in het water


Wervelende energie terug te zien in de bomen


Zelfs de wortels draaien mee


Even goed kijken en de takken wegdenken.
Zie je dan ook een brullende beer?


Adres

Externsteiner Str. 35, 32805 Horn-Bad Meinberg, Deutschland

Noten

Een uit hout of steen gestileerde boom, bestaande uit een stam en twee aan 't eind omkrullende takken. Ir = God, min = liefde, sul = zuil. Ook gezien als de wereldboom en belangrijkste symbool uit het Matriarchaat.
De zwaan staat symbool voor het halen en brengen van zielen, vergelijkbaar met het thema van de ooievaar.
De wachter bergt nog meer kosmische maten in zijn figuur.  
Je kan de grot bezichtigen onder leiding op zaterdag, zondag en feestdagen om 11 uur. 
Groepsrondleidingen zijn ook mogelijk.


Gerelateerde blogs


Bronnen

Osning - Die Externsteine - Usch Henze (2006)
Het Zonnejaar - Mellie Uyldert, p.136-139 (1981)

Websites

Info Externsteine: link 
Aanvullende informatie Irminsul op deze Franse site 


Reacties

  1. in Alkmaar is een kleine Witte kerk waar ze jaren geleden een ws ring van boomstammen vonden ..vroeger was de kerk aan de zee gelegen. ..

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Dank je wel voor deze informatie, Nachca. Boeiend en de moeite waard om te bezoeken.

    BeantwoordenVerwijderen